نگاهی تازه به فلسفه پزشکی بیندازید.
مرور رده

جامعه

پزشکی پیشامدرن ۴: بیمارستان به مثابه نوانخانه

غلامحسین مقدم حیدری در آموزه های مسیحیت مراقبت از فقرا و بیماران لازمه ایمان است. آموزه هایی همچون «فقرا مقدس هستند» یا این نقل قول از مسیح در انجیل که  «من بیمارم و شما از من مراقبت می کنید»(1)  همواره نشانگر تقدیس فقر و بیماری بوده…

سه اشتباه در استدلال اخلاقی دربارۀ پاندمی کرونا -بخش اول

هدف از این مقاله، بحث در موضوع دیگری است که به نظر می‌رسد بسیاری از کشورها در مواجهه با پاندمی در مورد آن آمادگی لازم را نداشتند؛ درواقع آن‌ها برای استدلال‌ اخلاقی درباره‌ی اولویت‌بندی ‌ها و خطراتی که به‌موجب پاندمی گریزناپذیر شده بودند، نا…

نقد پوزیتویسیم در پزشکی؛ مدل زیست روان اجتماعی

شهرام رفیعیان* پس از رنسانس علمی در اروپا به تدریج دانشمندان خود را از سیطره تفکر جزمی کلیسا که راه را بر کنجکاوی علمی بسته بود آزاد کردند و در واقع نوعی تفکر ماده گرایانه بر فضای علم غربی حاکم شد تا در نهایت در قرن بیستم گروهی از…

پزشکی پیشامدرن ۱: نظریه اخلاطی

منظور از پزشکی پیشامدرن، پزشکی است که تا قبل از قرن نوزدهم میلادی حاکم بود. از این قرن به بعد نهاد پزشکی شکل گرفت و این آغازی بر پزشکی مدرن بود. پزشکی پیشامدرن را می توان به دو دوره زمانی تقسیم کرد. دوره ای که از یونان باستان آغاز می شود و…

تحلیل زیست‌سیاسی همه گیری

تحلیل زیست‌سیاسی (Analytics of biopolitics) کارکردی انتقادی دارد و از همین رو وظیفه تحلیل زیست‌سیاسی هویدا (برملا) و قابل فهم کردن موانع (restrictions)، رخداد‌ها (contingencies)، مطالبات (demands) و الزام‌ها (constraints) است که بر آن تأثیر…

سرمقاله: بحران کرونا، علم و زیست سیاست

تجربۀ پاندمی کرونا نشان داد که در مواجهه با پاندمی مهیا و آماده نبودیم و بسیاری از مداخلات انجام شده چندان موثر نبودند. تکنولوژی‌های پیشگیری بسیار ابتدایی هستند، نهادهای مرتبط با بهداشت عمومی غالباً دولتی‌اند و از این رو نیازمند بودجه‌های…

تأملی در بحران کرونا: به بهانه‌ راه‌اندازی نخستین سایت «فلسفهٔ پزشکی» کشور

در دانشنامه‌ٔ فلسفی استنفورد ذیل مدخل «فلسفهٔ پزشکی» این شاخه از فلسفه اینگونه معرفی شده است: «فلسفهٔ پزشکی رشته‌ای است که موضوعات اساسی در سطوح نظریه، پژوهش، و عمل را در علوم سلامت تحلیل می‌کند؛ به‌ویژه در موضوعات متافیزیکی و…

قرنطینه و زیست سیاست

فوکو معتقد است که حبس خانگی در قرنطینه مجموعه ای از فردیت های مجزا بوجود می آورد که اجازه در آمیخته شدن آنها با یکدیگر داده نمی شد. اما کارکرد قرنطینه تنها مجزا کردن افراد نبود بلکه حبس خانگی به همراه سیستم عمومی مراقبت سازوکار واحدهایی…

ساختار نهادهای پزشکی و همه گیری

چه نهادهایی متولی رسیدگی به همه‌گیری هستند؟ چه مداخلاتی در مهار همه‌گیری روا و مناسب دانسته می‌شود؟ ارتباط نهادها با ابژه‌ها و دانش‌ها چگونه برقرار می‌شود؟ در این محور به این پرسش‌ها می‌پردازیم. کدام مسائل سیاسی، پزشکی، علمی، و اجتماعی توجه…

وضعیت استثنایی کرونا

برای ما کاملا آشکار است که اگر بیمار شدیم باید به دنبال علت بیماری در بدن مان باشیم. این تلقی چنان بدیهی می باشد که وقتی فردی می گوید که بیمار است بلافاصله از او می پرسیم کجایت درد می کند؟ یعنی به دنبال مکان بیماری در بدن فرد هستیم. اما این…