نگاهی تازه به فلسفه پزشکی بیندازید.
مرور رده

تاریخ

جدال طب سنتی و پزشکی مدرن در دارالفنون

طبقة طب دارالفنون قريب به ده سال بعد از فعاليتش، شاهد پرجنجال‌ترين جدال‌ها و کشمکش‌ها، بين اطباي سنتي و طبيبان تربيّت شده در مکتب اروپايي بود. طب ايراني به عنوان طب سنتي، از مشروعيّت کاملي نزد تودة مردم برخوردار بود و اطباي سنتي دربار که…

تاریخ نگاری فرهنگی اشیا: تحلیلی از منظر تاریخ غیر خطی

دکتر حمیدرضا نمازی تاریخ نگاری رویداد محور و خطی، که برخی با عنوان تاریخ تونلی یا تاریخ درباری از آن یاد می کنند ، سیری متداوم از حوادث آن هم از منظر روایتگرانی ست که قهرمانان، مفاخر، مشاهیر را محور تاریخ می دانند و وقایع مطبوع و مطلوب…

انتقال نظریۀ اخلاط چهارگانه از یونان به قلمرو اسلامی

ماجرای ارتباط پزشکی یونانی با پزشکی مسلمانان در واقع با نهضت ترجمۀ متون یونانی به عربی در اولیل سده سوم قمری و با تأسیس بیت‌الحکمه گره خورده است. پزشکی یونانی نظامی جامع و عقلانی بود که بر اساس آثار جالینوس بنا شده بود. در این آثار، فلسفۀ…

برگزاری مدرسه تابستانه علوم انسانی سلامت

مفهوم علوم انسانی پزشکی از پس یک پرسش فلسفی برآمد و آن اینکه پزشکی یا طبابت چیست؟ در پاسخ به این پرسش یکی از مهم‌ترین دستاوردهای علوم‌انسانی پزشکی این بوده است که انگارۀ علم بودن صرف پزشکی را به چالش بکشد. مهمترین مشخصۀ پزشکی در قرن بیستم…

استبداد تشخیص نزد روزنبرگ

چارلز روزنبرگ در مقالۀ اثرگذار خود با عنوان استبداد تشخیص (Tyranny of Diagnosis) توجه مخاطب را به نقش محوری تشخیص پزشکی و نحوۀ پیکربندی مجدد آن همزمان با فنی‌تر شدن، تخصصی‌تر شدن و بوروکراتیزه شدن پزشکی جلب می‌کند. او معتقد است که رده‌ها یا…

چارلز روزنبرگ، مورخ به نام پزشکی

چارلز ای. روزنبرگ بژوهش های گسترده در تاریخ پزشکی و علم انجام داده است و بیشتر به خاطر سالهای وبا معروف است: ایالات متحده در 1832، 1849 و 1866 (شیکاگو، 1962، ویرایش جدید، 1987). محاکمه قاتل Guiteau. روانپزشکی و قانون در عصر طلایی …

مشاهده در تاریخ جنون و مشاهده نزد هایدگر

برای درک عمیق تر تمایز میان مشاهده بازتابی و نافذ باید به سرمنشا های آرا و اندیشه های فوکو رجوع کنیم. فوکو در مصاحبه ای در اواخر عمر با عنوان «بازگشت اخلاق» نیچه و هایدگر را ابزارهای اندیشه اش می داند. او می گوید: « هایدگر همواره…

آسایشگاه: مشاهده یکطرفه دیوانه

همانطور که در مطالب پیشین دیدیم در تکنیک نیاز به احترام صحنه نمایش بگونه ای ترتیب داده می شد که دیوانه مستقیما ابژه مشاهده ناظم - پزشک قرار داشت و می بایست رفتار و اعمال خود را بگونه ای سامان دهد که مورد تایید او قرار گیرد. از این…

جنون: اُبژه دانش

فوکو معتقد است که دیوانه در اقامتگاه موجود خطاکاری پنداشته می شد که او را مجازات می کردند. حال آنکه در آسایشگاه « خطاکاری دیوانه برای او آگاهی از خود و رابطه ای یک جانبه با نگهبان بود و برای انسان عاقل، آگاهی از غیر و مداخله در…

جنون به منزله بیماری

فوکو معتقد است عصر کلاسیک با افراد مبتلا به مالیخولیا و هیستری مواجه بود که گرچه کردارهای آنان در مقوله اعمال و رفتار دیوانگان قرار می گرفت اما مطابق نظریه های آن عصر دارای منشا تنی نیز بودند. از این رو مالیخولیا و هیستری گرچه…