تاریخ

طبقة طب دارالفنون قريب به ده سال بعد از فعاليتش، شاهد پرجنجال‌ترين جدال‌ها و کشمکش‌ها، بين اطباي سنتي و طبيبان تربيّت شده در مکتب اروپايي بود. طب ايراني به عنوان طب سنتي، از مشروعيّت کاملي نزد تودة مردم برخوردار بود و اطباي سنتي دربار که…

دکتر حمیدرضا نمازی تاریخ نگاری رویداد محور و خطی، که برخی با عنوان تاریخ تونلی یا تاریخ درباری از آن یاد می کنند ، سیری متداوم از حوادث آن هم از منظر روایتگرانی ست که قهرمانان، مفاخر، مشاهیر را محور تاریخ می دانند و وقایع مطبوع و مطلوب…

ماجرای ارتباط پزشکی یونانی با پزشکی مسلمانان در واقع با نهضت ترجمۀ متون یونانی به عربی در اولیل سده سوم قمری و با تأسیس بیت‌الحکمه گره خورده است. پزشکی یونانی نظامی جامع و عقلانی بود که بر اساس آثار جالینوس بنا شده بود. در این آثار، فلسفۀ…

مفهوم علوم انسانی پزشکی از پس یک پرسش فلسفی برآمد و آن اینکه پزشکی یا طبابت چیست؟ در پاسخ به این پرسش یکی از مهم‌ترین دستاوردهای علوم‌انسانی پزشکی این بوده است که انگارۀ علم بودن صرف پزشکی را به چالش بکشد. مهمترین مشخصۀ پزشکی در قرن بیستم…

چارلز روزنبرگ در مقالۀ اثرگذار خود با عنوان استبداد تشخیص (Tyranny of Diagnosis) توجه مخاطب را به نقش محوری تشخیص پزشکی و نحوۀ پیکربندی مجدد آن همزمان با فنی‌تر شدن، تخصصی‌تر شدن و بوروکراتیزه شدن پزشکی جلب می‌کند. او معتقد است که رده‌ها یا…

چارلز ای. روزنبرگ بژوهش های گسترده در تاریخ پزشکی و علم انجام داده است و بیشتر به خاطر سالهای وبا معروف است: ایالات متحده در 1832، 1849 و 1866 (شیکاگو، 1962، ویرایش جدید، 1987). محاکمه قاتل Guiteau. روانپزشکی و قانون در عصر طلایی …

برای درک عمیق تر تمایز میان مشاهده بازتابی و نافذ باید به سرمنشا های آرا و اندیشه های فوکو رجوع کنیم. فوکو در مصاحبه ای در اواخر عمر با عنوان «بازگشت اخلاق» نیچه و هایدگر را ابزارهای اندیشه اش می داند. او می گوید: « هایدگر همواره…

همانطور که در مطالب پیشین دیدیم در تکنیک نیاز به احترام صحنه نمایش بگونه ای ترتیب داده می شد که دیوانه مستقیما ابژه مشاهده ناظم - پزشک قرار داشت و می بایست رفتار و اعمال خود را بگونه ای سامان دهد که مورد تایید او قرار گیرد. از این…

فوکو معتقد است که دیوانه در اقامتگاه موجود خطاکاری پنداشته می شد که او را مجازات می کردند. حال آنکه در آسایشگاه « خطاکاری دیوانه برای او آگاهی از خود و رابطه ای یک جانبه با نگهبان بود و برای انسان عاقل، آگاهی از غیر و مداخله در…

فوکو معتقد است عصر کلاسیک با افراد مبتلا به مالیخولیا و هیستری مواجه بود که گرچه کردارهای آنان در مقوله اعمال و رفتار دیوانگان قرار می گرفت اما مطابق نظریه های آن عصر دارای منشا تنی نیز بودند. از این رو مالیخولیا و هیستری گرچه…