نگاهی تازه به فلسفه پزشکی بیندازید.

«کارناوال دیوانگان» یادآور «جشن احمقان»

نگاهی به تاریخ جنون نشان می­دهد که تصور گذشتگان بر این بود که افرادی که دیوانه قلمداد می­شوند، تحت تأثیر نیروهای جادویی و شگفت ­انگیزِ عجیبی بوده اند. به همین دلیل آنها غالباً تبیینی رازآمیز، اسطوره­ای یا معنوی از جنون عرضه می­کردند. اما…

مشخصه و وظیفۀ پزشکی به مثابه علم عملی – بخش سوم

بنا به این دلایل هستة اصلی مفهوم ناخوشی متضمنِ یک درک وظیفه‌شناختی از کنش است و تعیین و تشخیص آن اساساً در حیطة یک علم عملی قرار دارد. مفهوم ناخوشی ابزاری برای توصیف یا تحلیل یافته‌های مربوط (مناسب) نیست، بلکه در وضعیتی که گمان می رود…

فوکو: حضور در کارناوال دیوانگان

در دوم مارس 1954 آگهیِ یک راهپیماییِ خاص در شهر مونسترلینگنِ سوئیس منتشر می­شود: راهپیمایی­ای متشکل از بیمارانِ تیمارستانِ روان­پزشکیِ مونسترلینگن، که به آنها اجازه داده بودند به مدت یک روز تیمارستان خود را ترک کرده و در خیابان­های شهر…

مشخصه و وظیفۀ پزشکی به مثابه علم عملی – بخش دوم

توصیف علم عملی و فلسفۀ عملی اما این سخن بدین معنا نیست که در این علم  نمی توان  نتایجِ فعالیت در سطح مفهومی را   به منزلة دست آوردِ علمی که به عنوانِ یک غایتِ فی‌نفسه دنبال می‌شود، تلقی نمود. هر علمِ عملی، حتی اگر نهایتاً در…

کارناوال دیوانگان: دریچۀ فوکو به خاستگاه روانشناسی

میشل فوکو (1926-1984)، از تأثیرگذارترین اندیشمندان قرن بیستم، در سال 1942 مطالعات رسمی خود را در رشتۀ فلسفه آغاز می­کند، اما رفته­رفته به رشتۀ روان­شناسی علاقه­مند می­شود و در سخنرانی­های دَنیل لاگاش (پزشک و روانکاو فرانسوی) در دانشگاه…

بیمارستان مکانی برای «مرگ قابل قبول»

فلیپ آریس -مورخ مشهور مکتب آنال- در کتاب «تاریخ مرگ: نگرش های غربی در باب مرگ از قرون وسطی تا کنون»(1974) معتقد است نگرش به مرگ از اوایل قرون وسطی تا نیمه سده نوزدهم تغییر کرده است. او در فصل «مرگ ممنوعه» می گوید: « مرگ که در گذشته چنان در…

کودک بیمار؛ نقاشی ژانر ویکتوریایی

برای نقاشی دکتر اثر لوک فیلدز ابتدا زمینه تاریخی که این اثر در آن شکل گرفته است را درک کنیم. این نقاشی در سنت ویکتوریایی که ترسیم کودک بیمار مرسوم بود استثنایی است. البته جنبه‌های زیادی برای چنین زمینه‌ای وجود دارد - از جمله تاریخ حرفه‌های…

طبابت ایده آل: تأملی در نقاشی «پزشک»، اثر لوک فیلدز

نقاشی «دکتر» اثر لوک فیلدز به سال۱۸۹۱ است. این نقاشی، پزشکی ویکتوریایی را به تصویر می‌کشد که در حال مشاهدۀ بالینی کودکی بیمار در شرایطی بحرانی است، در حالی که والدین با درماندگی به آنها خیره شده‌اند. تئوری های مختلفی در مورد منشاء نقاشی…