علوم زیست پزشکی

تلاش‌ها برای تعریف چیزی که امروزه علم می‌نامیم سابقه طولانی دارد و ریشه‌های مشکل مرزبندی گاهی به تحلیل پسین ارسطو (Posterior Analytix) در کتاب ارغنون برمی‌گردد. استدلال های سیسرو برای رد روش‌های پیشگویی در کتاب  De divinatione  خودشباهت های…

بیماری به مثابه یکی از پایه‌ای ترین مفاهیم در پزشکی، یکی از محورهای مباحثۀ فیلسوفان پزشکی از ابتدای برآمدن آن بوده است. بیماری چنان برای پزشکی ضروری است که اگر آن را حذف کنیم، طبابت بی‌معنا می‌شود و پزشکی فرو می‌ریزد. تجربۀ زیستۀ ما چنان به…

«کارکرد» (function)یکی از مفاهیم متداول در علوم زیستی و زیست پزشکی هست. در فیزیولوژی گیاهی و جانوری بطور مدام از کارکردهای گوناگون اندام های مختلف گیاه و جانور صحبت می شود. مثلا کارکرد پرچم در گیاه ، گرده افشانی و در نتیجه تولید…

تمایز بین علم و شبه علم در واقع بخشی از یک تلاش بزرگتر است؛ کدام یک از باورهای ما معتبرند؟ مرزبندی علم از شبه‌علم به دلایل نظری و عملی انجام می‌شود. از منظر نظری مسئله مرزبندی در فلسفه علم شبیه به شناخت مغالطات در منطق غیررسمی است؛ به همان…

فیبرومیالژیا استدلال های مربوط به CFS شباهت بسیار دارد با استدلال های مربوط به فیبرومیالژیا. این بیماری جدید در سال 1990 وارد لغت­نامۀ پزشکی شد. نام آن از واژۀ یونانیِ algia به معنای «درد»، myo به معنای «عضله»، و لاتینِ fibro گرفته شده…

سندروم خستگی مزمن اولین علائم آنچه به عنوان «سندروم خستگی مزمن» (CFS) شناخته می­شود، در اوایل دهۀ 1980 گزارش شد. پزشکان بیمارانی را مبتلا به یک بیماری ویروسی-شکلِ ماندگار توصیف کردند که خود را به شکل خستگی و سایر علائم عمدتاً سوبژکتیو…

جهان عجیب‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کردیم هیچ‌کدام از ما نمی‌توانیم جهان خود را درک کنیم. (1) بیش از 1011 ستاره در کهکشان ما و حدود 1079 پروتون در جهان وجود دارد. درک چنین کلیاتی برای ذهن غیرممکن است، حتی اگر بر حسب اتفاقی عجیب، مغز…

با آنکه «سلامت» یکی از مفاهیم کلیدی‌ است که از یک سو طبابت پزشکان و سایر مراقبان سلامت در نهاد پزشکی و از سویی دیگر کنش‌های  جامعه و سیاست‌گذاری‌ها دولت را رقم می‌زند تا چند دهۀ پیش خود کمتر مورد تأمل جدی و نظام‌مند قرار گرفته است. چنین…

سال 1934 است و بیماری فلج اطفال همچنان در ایالات متحده جولان می­دهد. در کالیفرنیا، پس از سه سال کاهش ، اپیدمی شدیدی وجود دارد که تنها در منطقۀ لس آنجلس 1700 مورد گزارش شده است. برگزاری انجمن ها و نمایشگاه‌های مدارس ممنوع شده، سالن‌های آبجو…

جوزف نیدهام (1900-1995)Joseph Needham، مورخ و چین شناس انگلیسی، در کتاب معروف تاریخچه علم و فناوری چین «یین» و «یانگ» را مهمترین مفهوم در تفکر فلسفی مردم چین می داند. فلاسفه چین باستان معتقد بودند که هستی از یین و یانگ تشکیل شده و حرکت بی…