سازمان جهانی بهداشت و استانداردسازی جهانی آموزش پزشکی، تاریخچه (۲)

نویسندگان: George Weisz  – Beata Nannestad

مترجم : فرزانه عامری

نقدها به برنامه استانداردسازی جهانی آموزش پزشکی

بعد از اتحاد سازمان جهانی بهداشت (WHO) و فدراسیون جهانی آموزش پزشکی (WFME)، یکی از نقدهای رایج به برنامه استانداردسازی آموزش پزشکی، نحوه اجرای اصلاحات آموزشی بود، نقدهایی مربوط به کمک هزینه‌های سازمان جهانی بهداشت به کشورهای کم درآمد یا درآمد متوسط (LMIC)، نقد به اجرای پرهزینه برنامه آموزشی در کشورهای کم درآمد و این که برنامه آموزش پزشکی با نیازهای کشورهای کم درآمد منطبق نیست و آموزش‌ها و استانداردها را کشورهای ثروتمند بر کشورهای فقیرتر تحمیل می‌کنند. تلاش سازمان جهانی بهداشت برای انطباق آموزش پزشکی با نیازهای بومی تا حدودی این اتهام را رد کرد، همچنین سعی کردند نمونه‌ای از غرور غربی که تاکید بر به کارگیری افراد محلی در سمت‌های پایین‌تر به ویژه در آفریقا را داشت، کنار بزنند اما با وجود تضمین‌های مکرر مبنی بر منطبق بودن آموزش‌ها با نیازهای منطقه و استفاده از نیروهای انسانی بومی، انتقادها همچنان ادامه داشت و حتی نقدها رنگ دیگری به خود گرفت و کم کم به جنبش اعتراضی تبدیل شد زیرا برخی از منتقدان بیان کردند برنامه استانداردسازی آموزش پزشکی سازمان جهانی بهداشت مملو از مضامین استعماری است و آن را موج جدیدی از استعمار نو دانستند.  منتقدان عنوان کردند  برنامه استانداردسازی متناقض با نیازها و تفاوت‌های بومی است و بر ترویج استانداردهای غربی به عنوان معیار برتر و شایسته پافشاری می‌کند و برنامه آموزشی از آخرین روند در پزشکی غربی پیروی می‌کند و غرق در نگرش‌های فرهنگی است که با ارزش‌های فرهنگی در بسیاری از کشورها ناسازگار است. گروهی از محققان هلندی در این مورد بیان کردند: «دیدگاه‌ها و شیوه‌های استعمار نو در آموزش بهداشت در سطح جهان حاکم است» و آن را «ضد معرفت‌« (epistemicide) دانستند یعنی در آن دانش و رویکردهای بومی بی‌ارزش و رد می‌شوند.

بعد از این تنش بین طرفداران مربوط به استانداردهای جهانی و طرفداران مربوط به ارزش‌های بومی، سخنگویان فدراسیون جهانی آموزش پزشکی (WFME) مانند هانس کارل و همکارانش پاسخ دادند که فرآیند توسعه استانداردهای آموزشی، بین‌المللی هستند، نه غربی و ارزش‌های آن همان ارزش‌های جهانی است و همچنین این استانداردها نتیجه‌گرا نیستند بلکه فرآیندی هستند که فضایی را برای سازگاری اجتماعی، ملی و منطقه‌ای باقی می‌گذارند. برخی از محققان نیز پاسخ دادند استانداردها با بازنگری‌های قابل‌توجهی که در کشورهایی مانند تایوان، کره جنوبی و ژاپن اعمال شده‌اند، نشان می‌دهد این استانداردها ضد ارزش‌های بومی نیستند.

از سویی دیگر برخی از محققان اشاره کرده‌اند شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد کیفیت آموزش پزشکی در کشورهای کم درآمد بهتر شده است. ادامه تحقیقات در سال ۲۰۱۹ نشان داد که تحقیقات کافی برای این نتیجه‌گیری انجام نشده است. بررسی‌های اخیر به این نتیجه رسیده است که استانداردهای فدراسیون جهانی آموزش پزشکی مفید بوده‌اند اما تجزیه و تحلیل بیش‌تری مورد نیاز است. با این حال برخی از دانشکده‌های پزشکی در اروپای شرقی، کارائیب و آسیا اکنون خود را  به ‌عنوان دانشکده‌های جهانی معرفی می‌کنند که دانشجویانی را از سرتاسر جهان آموزش می‌دهند تا در هر جایی به پزشکی بپردازند. همچنین مشارکت بین دانشکده‌های پزشکی در مناطق پیشرفته با مناطق در حال توسعه بیش‌تر‌ شده است و حرکت به سمت ادغام استانداردهای جهانی با نیازهای بومی است.

منبع

(۲۰۲۱)The World Health Organization and the global standardization of medical training, a history

فرزانه عامری، دانش آموخته دکتری پژوهشگاه علوم انسانی