با مرور و تحلیل دقیق پژوهش‌ها و ادبیات علوم‌انسانی پزشکی پنج مناقشه اصلی شناسایی شدند. لازم به ذکر است که این مناقشه‌ها یا به شکل دوگانه هستند یا اینکه بیش از دو رویکرد دربارۀ آن موضوع وجود دارد که لزوماً هم متناقض یا متباین نیستند. ممکن است برخی از آنها مکمل یکدیگر به نظر برسد یا یکسره در چارچوب‌های نظری متفاوتی صورت‌بندی شده باشند.
م
مناقشۀ چهارم: علوم انسانی پزشکی-علوم انسانی سلامت
پاول کراوفورد و همکارانش پشنهاد کرده‌اند «علوم‌انسـانی پزشکی» باید به سمت «علوم‌انسانی سلامت» حرکت کند. ادعای اصلی آن است که علوم‌انسانی پزشـکی تمرکزی بیش از حد بر پزشکان دارد و سایر مراقبان سـلامت همچون پرستاران را به حاشـیه رانده است. (Atkinson et al, 2015) یکی از مهم‌ترین پیش‌فرض‌های علوم انسانی سلامت آن است که بخشی از حوزۀ سلامت و بهزیستی خارج از حوزۀ پزشکی و لاجرم خارج از حوزۀ علوم انسانی پزشکی قرار می‌گیرد؛ همچون مددکاری اجتماعی یا پیراپزشکی. بخش اعظمی از آنچه مراقبت سلامت نامیده می‌شود غیر پزشکی است. از سوی دیگر، علوم انسانی سلامت آموزش علوم انسانی را منحصر به دانشجویان پزشکی و پزشکی نمی‌داند و بر این باور است که سایر مراقبان سلامت هم از آن برخوردار باشند. علوم انسانی سلامت حوزۀ عمومی مخصوصاً مراقبان غیرحرفه‌ای و خودمراقبتی را هم در بر می‌گیرد و به کار بستن هنر و علوم انسانی به مثابه مداخلاتی در ارتقاء سلامت و بهزستی اجتماعی هم در حوزۀ کاری آن می‌گنجد. در مجموع به نظر می‌رسد علوم انسانی سلامت حوزه‌ای فراتر از بیماری و بیماران را مد نظر دارد. غنی‌کردن محیط مراقبت با بهره‌گیری از علوم انسانی و هنر ممکن می‌دانند. ایدۀ اصلی علوم انسانی سلامت این است که از رهگذر هنر و علوم انسانی می‌توان معنای رخدادها و تجربه‌های مراقبت دریافت که هم در مورد دریافت‌کننده و هم در مورد ارائه‌کنندگان خدمات است. علوم انسانی سلامت در پی دموکراتیزه آن هستند و مدلی که پشنهاد می‌کند به جای متخصص- عوام مبتنی بر مشارکت در طراحی، خلاقیت و یادگیری است. (Craford et al , 2015)
در مقابل، مخالفان رویکرد علوم انسانی سلامت برآنند که این رویکرد اهدافش بیشتر جنبۀ شعاری و آرمانی دارد، و ادعای حذف هر صـدایی جز پزشـکان و دانشـجویان پزشـکی در علوم انسانی پزشکی آشکارا نادرسـت اسـت. بسیاری از مطالبی که عنوان می‌کنند هم اکنون هم در دل علوم انسانی پزشکی هست. برخی از بهترین کارها در علوم انسانی پزشکی، نه تنها سعی در بررسی عملکرد مراقبت‌های بهداشتی در دامنه متنوعی از زمینه های نهادی و اجتماعی دارند (Colls & Evans 2008)این ادعا که علوم انسانی سلامت فراگیرتر، بیرونی تر و کاربردی‌تر و با مشـارکت کسـانی اسـت که در علوم انسـانی پزشکی به حاشـیه رانده شـده اند، گمراه کننده و نارواست. (Atkinson et al, 2015)
منبع : منجمی, علیرضا, & نمازی, حمیدرضا. (۱۳۹۹). علوم انسانی پزشکی/سلامت: تحلیل انتقادی مبانی نظری و عملی پزشکی. فلسفه علم, ۱۰(۲۰), ۱۹۳-۲۱۶. doi: 10.30465/ps.2021.34161.1488