جوزف نیدهام (۱۹۰۰-۱۹۹۵)Joseph Needham، مورخ و چین شناس انگلیسی، در کتاب معروف تاریخچه علم و فناوری چین «یین» و «یانگ» را مهمترین مفهوم در تفکر فلسفی مردم چین می داند. فلاسفه چین باستان معتقد بودند که هستی از یین و یانگ تشکیل شده و حرکت بی وقفه آن باعث پیدایش جهان شده است. یین به مکانی اطلاق می شود که در سایه قرار دارد و یانگ بر مکانی که در معرض نور آفتاب است. بر این اساس حالت هایی مانند ساکن، درونی، نزولی، سرد و تیره یین و حالت های برعکس آن یعنی پویا، بیرونی، صعودی،گرم و روشن یانگ به شمار می رفتند. تناوب میان یین و یانگ قانون تمام جهان خلقت و تعادل آن ها حالت ایدئال تلقی می شد. این نظریه برای تشخیص و درمان بیماری ها و تبیین سلامتی در طب سنتی چین مورد استفاده قرار گرفته است. سلامتی حالت تعادل میان یین و یانگ هست و بهم خوردن این تعادل سبب بیماری می شود. درمان یعنی تنظیم میزان یین و یانگ و بازگرداندن آن به تعادل است.
در فلسفه طبیعی چینی جهان از پنج عنصر چوب، آتش، خاک، فلز و آب تشکیل شده است. طب سنتی چین به نظریه وحدت بین آسمان و انسان معتقد است. از این رو میان عناصر اصلی با اعضای بدن انسان به تجانس زیر معتقد است:
چوب- کبد، آتش-قلب، خاک-طحال، فلز-ریه، آب-کلیه.
نظریه یین و یانگ در طب دو کار انجام می دهد: ۱- تبیین حیات، مزاج و ویژگی های جسمی-عاطفی ۲- تشخیص و درمان بیماری ها. پرورش حیات در چهار فصل سال اصل مهمی در طب چینی است. در کتاب مجموعه مسایل طبی امپراطور زرد آمده است :« فرزانگان حیات را در وجود خود بر اساس تغییرات آب و هوایی چهار فصل می پرورانند و به همین علت نیز از گزند عوامل بیماری زا در امان هستند و حیاتی طولانی دارند».
«در سه ماه بهار تمامی موجودات روی زمین شروع به رشد می کنند. جهان طبیعت احیا می شود و تمامی موجودات روی آن رشد و نمو می نمایند. در این فصل مردم می توانند شب دیر بخوابند و صبح زود بیدار شوند، در باغ منزل قدم بزنند و موها را باز بگذارند تا بدن آرام یابد و ذهن شاداب شود. انسان ها نیز باید به جای افسردگی این فرایند احیای جهان طبیعت را در درون خود فعال کنند… هر گونه نقض این قاعده ممکن است به نقص در کارکرد کبد و ابتلا به بیماری های سرد ….. منجر شود»
منبع
لیائو یوچون (۱۴۰۱) طب سنتی چین، ترجمه چنگژی ما، انتشارات ققنوس