نگاهی تازه به فلسفه پزشکی بیندازید.

سراسربین (بخش اول): معماری سلامت

غلامحسین مقدم حیدری

0

میشل فوکو در کتاب مراقبت و تنبیه:تولدزندان نظریه جدیدی درباره قدرت و اِعمال آن بر افراد یک جامعه ارائه می کند که مبتنی بر ایده معماری زندان سراسربین Panopticon است که جرمی بنتام فیلسوف حقوق قرن هیجدهم آن را ابداع کرد. طرح این بنا مشتمل بود بر ساختمانی حلقوی در پیرامون و برجی در مرکز. مراقبینی که در برج قرار می گرفتند می توانستند تمام اعمال ورفتار زندانیان را رصد کنند و تحت نظارت و مراقبت قرار دهند. فوکو معتقد است که این معماری به ظاهر ساده سبب تغییری بنیادین در  شیوه حکومت بر افراد و به انقیاد کشیدن آنها شد و جامعه انضباطی عصر حاضر را بوجود آورد. این شیوه در نهادهای مدرن گوناگونی همچون بیمارستان ها ، مراکز آموزشی و کارخانه ها بکار گرفته شده است. بخش  بالینی هشت ضلعی octagon ward  در بیمارستان John Hopkins نمونه ای از معماری سراسر بین است.

معماری ایستگاه پرستاری Rochester Methodist Hospital Radial  در Mayo Clinic در مینوسوتا نیز بصورت سراسربین طراحی شده است.

بنابراین بجاست که بپرسیم اولا معماری سراسربین چگونه ابداع شد؟ ثانیا این معماری چه ویژگی ها و عملکردهایی را در پی داشت؟ ثالثا، کدامین خصیصه های این معماری بر نظریه پردازی فوکو درباره تبیین جامعه انضباطی تاثیر داشتند؟ این سلسله یادداشت ها سعی دارد با تحلیل و بررسی تاریخ شکل گیری معماری سراسربین و چگونگی تاثیر آن بر نظریه پردازی فوکو به این پرسش ها پاسخ دهد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.