پزشکی یکی از شریف ترین حرفه ها
علیرضا منجمی

پزشکی برای همه آحاد جامعه مهم است چون مرتبط با سلامت همه ماست. ما همگی دغدغه سالم بودن داریم.
بنابراین فلسفه پزشکی صرفاً فلسفه پزشکان نیست. دغدغه فلسفه پزشکی ارتقا کیفیت مراقبت بیمار است.
یعنی اینکه ما بهتر بتوانیم خدمات ارائه بکنیم و البته آن کادر پزشکی هم از ارائه خدمات خرسند و راضی باشند و احساس کنند کار مهمی دارند میکنند. گادامر کتابی به اسم از «رازوارگی سلامت» دارد که به فارسی ترجمه شده است و سیزده سخنرانی در مورد حوزههای مختلف سلامت، روانپزشکی و .. است. در ابتدای کتاب آمده «مراقبت از سلامت، یک وظیفه انسانی برای همه ماست». ما فقط بخشی از آن را در یک ملاقات به پزشک تفویض میکنیم و سپس باز پس میگیریم. اینکه ما میبینیم خیلی وقتها اوضاع بهسامان نیست، صرفاً متوجه نهاد پزشکی نیست. الآن جامعه ما به دنبال راهحلهای خیلی سریع و بیدردسر است. یعنی میخواهید وزنتان کاهش پیدا کند، خوب میگویند بیا یک قرص بخور وزنت کم میشود. میخواهی وزنت زیاد شود هم همینطور؛ خوب چرا؟ میتوان با ورزش و تغییر رژیم این کارها را انجام داد اما مشکل این است که این راهها سخت و زمانبر است. پس این چیزی که میبینید رخ میدهد مثل طبیسازی (medicalization)، یعنی اینکه همه مسائل را ما از طریق پزشکی حل کنیم. این فقط تمنای پزشکان نیست. خیلی وقتها مردم این را میخواهند که این مشکل من اینگونه حل میشود و مسئولیت از گردنمان برداشته میشود. دقت کنیم! راجع به خود این قضیه طبیسازی و زیست سیاست و اینها میشود چندین ساعت صحبت کرد و این تعامل حوزه سیاست با حوزه سلامت خیلی مهم است و هر روز ابعاد جدیدتری پیدا میکند. مثلا این اپلیکیشنهای ساعت هوشمند که فهم ما را از همه چیز از فضا گرفته تا از راه رفتن عوض میکند و ضربان قلب، تعداد تنفس میزان اکسیژن خون و… را نشان میدهد. اینها به چه درد من میخورد؟ رئیس انجمن متخصصین پوست در یک مصاحبهای میگفت تعداد متخصصان پوستی که به درمان بیماریهای پوستی اشتغال دارند به طرز نگرانکنندهای کاهش یافته و اقبال به عملهای زیبایی فزونی یافته است. این موضوع باید در پروژه علوم انسانی سلامت ایرانی مد نظر قرار گیرد.
باید پذیرفت پزشکی یکی از شریف ترین حرفه هاست.
در دوران کرونا به چشم این موضوع را دیدیم. پزشکی ما در جهان هم جایگاه خوبی دارد و پزشکان ایرانی پزشکان کاربلد و متعهدی هستند. با اینهمه مضیقه و ناسپاسی بازهم پزشکان و سایر مراقبان مسئولانه سلامت به کار مشغولاند. فلسفۀ پزشکی و علومانسانی سلامت باید در کار حراست و مراقبت از نهاد پزشکی در ایران باشد در عین اینکه با نقدهای درست و دقیق مسیر آن را اصلاح کند و بهبود بخشد.
منبع: مصاحبه با فرهیخنگان